Φύλο και Κοινωνική Δικαιοσύνη: Η Καταπολέμηση των Ανισοτήτων στην Εργασία
Η χάραξη μιας πολιτικής που να προάγει την ισότητα των δυο φύλων, αποτελεί πυλώνα κάθε σύγχρονου ευνομούμενου κράτους. Ανατρέχοντας στην ιστορία, αντιλαμβανόμαστε πως οι κοινωνικές συνθήκες, ο τρόπος αντιμετώπισης των γυναικών, οι μισθοί και τα δικαιώματα έχουν μεταβληθεί προς πιο συμπεριληπτικές και δίκαιες συνθήκες. Πριν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι γυναίκες που εργάζονταν, κυρίως σε βιομηχανικές και οικιακές δραστηριότητες, αμείβονταν κατά μέσο όρο μεταξύ 20–30% του ανδρικού μισθού. Η μεταβατική περίοδος, ιδιαίτερα από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, σημείωσε σταδιακή αλλαγή, με την εισαγωγή νέων νομοθετικών πλαισίων και την αύξηση της επαγγελματικής παρουσίας των γυναικών. Σήμερα, παρά τις σημαντικές βελτιώσεις, το μισθολογικό χάσμα σε πολλές χώρες παραμένει στο 15–25%, αποδεικνύοντας ότι οι αλλαγές στο νομικό και θεσμικό επίπεδο δεν έχουν γεφυρώσει πλήρως τις διαφορές. Μολαταύτα, η θέσπιση νόμων, η διενέργεια προγραμμάτων που προσβλέπουν στην ενημέρωση και εξάλειψη των ανισοτήτων, η ίδρυση φορέων και οργανισμών που εποπτεύουν την εφαρμογή των ίσων ευκαιριών, δύνανται να αποτελέσουν ένα σημαντικό βήμα προς την πρόοδο.
Μπορεί η «Δύση» να έχει αφουγκραστεί την ανάγκη αλλαγής προς ένα δικαιότερο καθεστώς, με θέσπιση νόμων, εφαρμογή προγραμμάτων και ίδρυση φορέων παρακολούθησης. Όμως, σε ένα πολύ μεγάλο μέρος του πλανήτη, οι αξίες και το καθεστώς των ίσων ευκαιριών βρίσκονται ακόμη σε εμβρυακό στάδιο. Για παράδειγμα, σε κάποιες χώρες της Ασίας και της Αφρικής, ενώ οι γυναίκες αποτελούν περίπου το 50% του πληθυσμού, η συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας συχνά φτάνει στο 30–35%, έναντι των ανδρών που παρουσιάζουν ποσοστά άνω του 70%. Επιπλέον, οι μισθολογικές διαφορές είναι εμφανείς, με τις γυναίκες να κερδίζουν κατά 20–30% λιγότερα από τους άνδρες για παρόμοιες θέσεις. Στο τομέα της πολιτικής εκπροσώπησης, οι γυναίκες καταλαμβάνουν συχνά λιγότερες από το 25 % των θέσεων λήψης αποφάσεων. Γεγονός, που αντικατοπτρίζει την περιορισμένη επιρροή στην ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών που προσβλέπουν στον εκσυγχρονισμό ενός παρωχημένου καθεστώτος.
Καταληκτικά, η μετάβαση από μια ανδροκρατούμενη κοινωνία σε ένα περιβάλλον ίσων ευκαιριών, μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από μακροχρόνιες μεταρρυθμίσεις και κοινωνικές διεκδικήσεις. Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί, τόσο στο μισθολογικό επίπεδο όσο και στη νομοθεσία και την πολιτική εκπροσώπηση, το χάσμα παραμένει ορατό σε πολλούς τομείς. Η συνεχιζόμενη προσπάθεια για την πλήρη γεφύρωση αυτών των ανισοτήτων αποτελεί κρίσιμο βήμα για τη διαμόρφωση ενός δικαιότερου και πιο ισότιμου μέλλοντος.
Έστερ Καλογερούδη – Project Manager